Andromedina galaksija ili M31 je spiralna galaksija u sazvežđu Andromeda.
Andromedina galaksija je udaljena od Mlečnog puta približno 2.5 miliona svetlosnih godina. Njena masa je procenjena na 1,23×1012 Sunčevih masa. Ranije se smatralo da je najveća galaksija u Lokalnoj grupi, koja se sastoji od Andromede, Mlečnog puta, galaksije Trougao i još tridesetak manjih galaksija. Skorija istraživanja pokazuju kako Mlečni put sadrži više tamne materije i najverovatnije je najmasivnija galaksija. Međutim, najnovija posmatranja Špicer svemirskim teleskopom, otkrila su da Andromeda sadrži približno bilion zvezda, što je daleko više od Mlečnog puta.
Struktura Andromede je detaljno proučavana. Zapažanja iz projekta 2MASS otkrila su da središnje izbočenje ima kockasti oblik. Na temelju toga je utvrđeno da je Andromeda zapravo spiralna prečkasta galaksija, poput Mlečnog puta. Analize preseka Andromede otkrile su uvijanje galaksije u obliku slova “S”. Uzrok tome su verovatno sudari sa satelitskim galaksijama. Zanimljiva pojava je prsten prašine na udaljenosti do 32 hiljade svetlosnih godina od središta Andromede. Prsten je hladan pa nije vidljiv na snimcima u vidljivom svetlu.
Sa prividnom magnitudom od +3.4, galaksija Andromeda spada među najsjajnije Mesijeove objekte, čineći je vidljivom golim okom sa Zemlje u noći bez Meseca. Zbog svetlosnog zagađenja u velikim gradovima vidljiv je samo centralni deo galaksije, dok je pun prečnik iste sedam puta veći od prečnika punog Meseca.
Očekuje se da će se galaksije Mlečni put i Andromeda sudariti za oko 4.5 milijardi godina, spajajući se u ogromnu eliptičnu galaksiju ili veliku lentikularnu galaksiju. Takvi događaji su česti među galaksijama u skupovima galaksija. Sudbina Zemlje i Sunčevog sistema u slučaju sudara trenutno nije poznata. Pre spajanja galaksija, malo je verovatno da bi Sunčev sistem mogao biti izbačen iz Mlečnog puta ili da se pridruži Andromedi.
Andromeda je jedan od zahvalnijih objekata za posmatranje. U umereno tamnim noćima moguće ju je videti golim okom kao oblačak. Dvogled će Andromedu pokazati kao elipsasti oblak sa sjajnim jezgrom. Mali teleskop sa malim uvećanjem će lepo uokviriti Andromedu sa njenim pratiljama, M32 i M110. Veći teleskop, od 150 mm, može u tamnim noćima pokazati pruge prašine.
Andromeda se na noćnom nebu u Evropi može najbolje posmatrati u jesen i zimi.
Naslovna fotografija: Galaksija Andromeda. Izvor: NASA Apod (Amir H. Abolfath (TWAN)).
